Δευτέρα 11 Ιουνίου 2012

"... πλην Λακεδαιμονίων"

Αναδημοσιεύουμε ένα άρθρο του Αριστείδη Μπαλτά από την "Αυγή της Κυριακής". Δεν είναι όμως το άρθρο, αλλά το ποίημα του Καβάφη, που θέτει αμείλικτα ερωτήματα σχετικά με τις αρρωστημένες ηγεμονικές τάσεις που μπορεί να αναπτύξει κάποιος σε τέτοιο βαθμό ώστε να προτιμά να σκοτώσει το όνειρο, επειδή δεν το ονειρεύτηκε εκείνος. Όλη η Ευρώπη και όλος ο κόσμος προσβλέπει σε εμάς, αλλά οι Λακεδαιμόνιοι προτιμούν να μείνουν στην άκρη, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να μας εμπιστευτεί ο λαός. Ας έρθουν μαζί μας λοιπόν για να προστατεύσουν το λαό, να μας προτείνουν το σωστό, να επιμείνουν να το κάνουμε, και να μας καταγγείλουν αν πορευτούμε λάθος. Τον ίδιο έλεγχο επιβάλλεται να κάνουμε όλοι μας. Τα κινήματα και οι ζυμώσεις δεν πρέπει να χαθούν. Αν δεν λειτουργήσει υπ'αυτόν τον έλεγχο μια κυβέρνηση της αριστεράς, δεν έχει μέλλον. Καλλίτερα λοιπόν μέσα και με τα μάτια και τα μυαλά ανοιχτά παρά σκληροί κριτές από τα έξω. Ας μην επαναλάβει το Κ.Κ.Ε. τα ίδια σφάλματα του παρελθόντος. Ας περάσουμε όμως στο άρθρο:

Μετά τη μάχη στον Γρανικό ποταμό, το 334 π.Χ., ο Αλέξανδρος έστειλε στην Αθήνα 300 περσικές πανοπλίες ως τεκμήριο και ως σύμβολο της νίκης του. Στην Αθήνα, όχι στην Πέλλα, την πρωτεύουσά του. Για να υπογραμμίσει τον πανελλήνιο χαρακτήρα της εκστρατείας του. Αλλά η ιστορική μνήμη παίζει κάποιες φορές περίεργα παιχνίδια. Η συγκεκριμένη αφορμή και το περιεχόμενο της κίνησης του Αλέξανδρου λίγο - πολύ ξεχάστηκαν, για να αφήσουν έντονα χαραγμένη μόνο την αναθηματική επιγραφή που συνόδευε τις πανοπλίες, δηλαδή την υπογραφή των νικητών στον αρμόζοντα υψηλόφρονα πληθυντικό: «Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων».

Ακούστε τον Καβάφη:
Στα 200 π.Χ.
Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων..."

Μπορούμε κάλλιστα να φαντασθούμε
πως θ’ αδιαφόρησαν παντάπασι στην Σπάρτη
για την επιγραφήν αυτή. “Πλην Λακεδαιμονίων”,
μα φυσικά. Δεν ήσαν οι Σπαρτιάται
για να τους οδηγούν και για να τους προστάζουν
σαν πολυτίμους υπηρέτας. Άλλωστε
μια πανελλήνια εκστρατεία χωρίς
Σπαρτιάτη βασιλέα γι΄αρχηγό
δεν θα τους φαίνονταν πολλής περιωπής.
Α, βεβαιότατα “πλην Λακεδαιμονίων”.

Είναι κι αυτή μια στάσις. Νοιώθεται.

Έτσι, πλην Λακεδαιμονίων στον Γρανικό·
και στην Ισσό μετά· και στην τελειωτική
την μάχη, όπου εσαρώθη ο φοβερός στρατός
[...]

Κι απ’ τη θαυμάσια πανελλήνιαν εκστρατεία
την νικηφόρα, την περίλαμπρη
[...]
βγήκαμε εμείς·
ελληνικός καινούργιος κόσμος, μέγας.
[...]
Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!”

Οι αριστεροί όλων των στοχεύσεων, όλων των θεωρήσεων, όλων των εντάξεων, όλων των τάσεων, όλων των αποχρώσεων, ας αναλογιστούμε τούτο το ποίημα. Χωρίς να μπλέκουμε τις εποχές και τα επίδικα, χωρίς υψηλόφρονες τόνους, με την υποχρεωτική για τις μέρες μας σεμνότητα, με το υποχρεωτικό για τις μέρες μας πείσμα. Αλλά ας το αναλογιστούμε...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου