(αναδημοσίευση από την "εφημερίδα των συντακτών")

ΔΝΤ: Μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος

 

Σε επίσημη έκθεσή του το Ταμείο αποκαλύπτει-ομολογεί ότι η χώρα μας χρειάζεται, ακόμη και στο καλύτερο σενάριο, ένα κούρεμα χρέους της τάξης των 30 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ

Συντάκτης:

Μπάμπης Μιχάλης

Το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, ομολόγησε χθες το ΔΝΤ, ζητώντας την ελάφρυνσή του σε μια έκθεση που αποτελεί κόλαφο για την περίσσια υποκρισία που επέδειξαν στις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση τόσο αυτό όσο και οι Ευρωπαίοι πιστωτές.
Το προσχέδιο της ανάλυσης για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα το Ταμείο, έδειξε ότι ακόμη και στην περίπτωση που το καλύτερο σενάριο των πιστωτών για την Ελλάδα επιβεβαιωθεί, υπάρχει ενδεχόμενο να χρειαστεί κούρεμα του ελληνικού χρέους της τάξης των 30 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, προκειμένου αυτό να καταστεί βιώσιμο. «Ακόμη και με ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης ώς το 2018, το ελληνικό χρέος θα παραμείνει σε πολύ υψηλά επίπεδα για δεκαετίες, ενώ θα είναι ιδιαίτερα τρωτό σε οικονομικά σοκ», σημειώνει ενδεικτικά το ΔΝΤ στην έκθεσή του.
Το Ταμείο προβλέπει πλέον ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας από τον Οκτώβριο του 2015 έως τον Δεκέμβριο του 2018 θα ανέλθουν στα 52 δισ. ευρώ. Γεγονός το οποίο, όπως υποστηρίζει, καθιστά αναγκαία τη συνέχεια της χρηματοδότησης της Ελλάδας από τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης -με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους και μέσω ενός προγράμματος βοήθειας τουλάχιστον 36 δισ. ευρώ.
Αποποιούμενο έντεχνα τις ευθύνες του για την οικτρή αποτυχία των τελευταίων προβλέψεών του -τον Μάιο του 2014- για την πορεία του χρέους, αποδίδει την ανάγκη νέου δανείου στις «μαύρες τρύπες» που δημιουργούν η μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα, οι αποκλίσεις στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, η χαμηλότερη ανάπτυξη και η πολιτική αλλαγή.
Ας σημειωθεί ότι, αν το ελληνικό πρόγραμμα εφαρμοζόταν όπως εξειδικεύτηκε στην τελευταία έκθεση του Ταμείου, η εξυπηρέτηση του χρέους θα απαιτούσε κατά μέσο όρο ώς και το 15% του ελληνικού ΑΕΠ ετησίως στα επόμενα 30 χρόνια, πρωτογενή πλεονάσματα μεγαλύτερα του 4% του ΑΕΠ, πλήρη εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και σταθερό ρυθμό ανάπτυξης 2%.
Πάντως, ακόμη και έτσι, ακόμη δηλαδή και με την προϋπόθεση ότι η υπό ευνοϊκούς όρους χρηματοδότηση του ελληνικού κράτους θα συνεχιστεί από τους Ευρωπαίους εταίρους ώς τα τέλη του 2018, το Ταμείο εκτιμά ότι το χρέος θα παραμείνει πολύ υψηλό, σχεδόν στο 150% του ΑΕΠ το 2020 (αντί του στόχου στο 124% του ΑΕΠ) και στο 142,2% του ΑΕΠ το 2022 (αντί του στόχου για κάτω από το 110% του ΑΕΠ).
Τι προτείνει το Ταμείο
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τη σταδιακή αντικατάσταση του φθηνού δανεισμού της ευρωζώνης από τον ακριβό
δανεισμό των αγορών, το Ταμείο θεωρεί έτσι στην ανάλυσή του ότι μια νέα διευθέτηση του ελληνικού χρέους είναι αναγκαία για τη βιωσιμότητά του. Προτείνει: α. διπλασιασμό της περιόδου χάριτος στα 20 χρόνια των δανείων από την ευρωζώνη β. διπλασιασμό του χρόνου αποπληρωμής των δανείων αυτών στα 40 έτη, και γ. διατήρηση των επιτοκίων για τα νέα δάνεια στα σημερινά χαμηλά επίπεδα.
Με αυτά τα μέτρα, το Ταμείο εκτιμά ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για την εξυπηρέτηση του χρέους θα προσεγγίσουν κατά μέσο όρο το 10% του ΑΕΠ ετησίως στην περίοδο 2015-2045. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις θεωρεί το δημόσιο χρέος της Ελλάδας έχει «μεγάλες πιθανότητες» να είναι βιώσιμο. Ολα αυτά στηρίζονται σε εκτιμήσεις, που αρκετές φορές στο παρελθόν δεν βγήκαν- δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ φέτος, 2% το 2016, στο 3% το 2017, στο 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και όλα τα επόμενα χρόνια. Επίσης ύφεση 1,2% φέτος και ανάπτυξη 2,8% το 2016, 4,4% το 2017 και 4,5% το 2018.
Ετσι το Ταμείο -για να ’χει και το κεφάλι του ήσυχο- προειδοποιεί ότι αν η ανάπτυξη είναι χαμηλότερη της αναμενόμενης, αν οι προβλεπόμενοι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα δεν υλοποιηθούν, «θα υπάρξουν σημαντικές αυξήσεις στο χρέος και στις χρηματοδοτικές ανάγκες». Σε αυτή την περίπτωση, σε αυτό το αρνητικό σενάριο, η επιπλέον χρηματοδότηση της ευρωζώνης και τα παραπάνω μέτρα δεν θα φτάσουν, θα χρειαστεί ένα «σημαντικό κούρεμα» του χρέους, όπως για παράδειγμα η «πλήρης διαγραφή των 53,1 δισ. ευρώ (δάνεια πρώτου μνημονίου) ή κάτι αντίστοιχο». Η αιτία δημοσιοποίησης αυτού του προκαταρκτικού σχεδίου της ανάλυσης για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους ήταν, σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι διαρροές των εγγράφων που αποκάλυψε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ο Guardian και παρουσίασε στο προχθεσινό της φύλλο η «Εφημερίδα των Συντακτών». Το Ταμείο ανακοίνωσε ότι η παραπάνω αξιολόγηση του ελληνικού χρέους «δεν είχε συμφωνηθεί με τα αλλά μέρη στις συζητήσεις για την οικονομική πολιτική». Κάτι που αναδεικνύει ότι η σύγκρουση που υπάρχει μεταξύ ΔΝΤ και των άλλων δύο θεσμών -Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ΕΚΤ- για την ανάγκη ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

Οι θεσμοί προσφέρουν συμφωνία-γιαλαντζί

Η χθεσινή ομολογία του ΔΝΤ ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, ότι χρειάζεται μια νέα συμφωνία διευθέτησής του και πιθανότατα κούρεμα, αναδεικνύει τη μεγάλη υποκρισία που επέδειξαν οι πιστωτές στις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση. Οι θεσμοί προσέφεραν μια συμφωνία-γιαλαντζί στον Ελληνα πρωθυπουργό, αφού στα χέρια τους είχαν την ανάλυση του ΔΝΤ ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Μια συμφωνία, που πολύ σύντομα και παρά τις νέες θυσίες που υποχρέωνε τον ελληνικό λαό, θα οδηγούσε την Ελλάδα γονατιστή προ αυτών με ανοιχτή την παλάμη εσαεί.
Η έκθεση του ΔΝΤ έδειξε ότι η συμφωνία που προτάθηκε από τους θεσμούς δεν έδινε λύση στο πρόβλημα εξυπηρέτησης του χρέους. Αντίθετα, διαιώνιζε την εξάρτηση της Ελλάδας στις απαιτήσεις του Σόιμπλε και των άλλων νεοφιλελεύθερων γερακιών. Για κάθε σεντ που θα μας έδιναν από τούδε οι πιστωτές για την εξυπηρέτηση του χρέους, θα απαιτούσαν νέες περικοπές στους μισθούς, τις συντάξεις, στις δαπάνες για την υγεία, την παιδεία, νέες ιδιωτικοποιήσεις δημόσιου πλούτου. Μέχρις ότου οι αμοιβές εργασίας να υποχωρήσουν κάτω από τα 300 ευρώ, μέχρις ότου η παιδεία και η υγεία να γίνουν είδος πολυτελείας, μέχρις ότου η χώρα πουληθεί κοψοχρονιά.
Το «όχι» του Ελληνα πρωθυπουργού περιέπλεξε τα πράγματα. Αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι ανάλογο, η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να το παλέψει ξανά και μέσα στο ευρώ. Η ομολογία του ΔΝΤ παραμονές του δημοψηφίσματος αναδεικνύει τη σύγκρουση μεταξύ των θεσμών και αποτελεί αναμφίβολα ένα ακόμη βέλος στη φαρέτρα της.